پاسخ
تعدادي از صفات انسان مؤمن در سوره مؤمنون بيان شده است كه به همين مناسبت اين سوره «مؤمنون» ناميده شده است، در ابتداي اين سوره ميفرمايد: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ)؛ «به تحقيق مومنين رستگار شد.» بعد تا آيه 11 صفات مؤمنينِ راستين را چنين بر ميشمارد:
اول) مومنان كساني هستند كه در حال نماز خشوع دارند و در مقابل پروردگارشان با فروتني نماز ميخوانند.1
دوم) از كارهاي بيهوده پرهيز ميكنند يعني كارها و برنامهزندگيشان هدفمند است و بدون هدف نيست.2
سوم) مؤمنان كساني هستند كه زكات ميپردازند.3
واژه «زكات» در قرآن دو معنا دارد: در سورههاي مدني كه گاهي به معناي ماليات زكات واجب است كه بر چند چيز تعلق ميگيرد. ولي در سورههاي مكي برخي مفسران احتمال دادهاند كه به معناي انفاق باشد يعني مؤمنان كساني هستند كه از اموالشان انفاق و بخشش ميكنند و اين يكي از صفات بارز مومنان ميباشد.
چهارم) از صفات ديگر مومنان راستين اين است كه پاكدامن هستند و مراقبند تا به گناهان و اعمال زشت آلوده نشوند4 ـ 5.
در ادامه موردي را استثنا ميكند كه اينها غريزه شهوت خود را كنترل ميكنند مگر در موارد حلال و اگر كسي از اين حد فراتر رود تجاوزگر است.6
پنجم) امانتدارهاي خوبي هستند.7
امانت مردم را همچون جان خودش حفظ ميكند و آن را بر ميگرداند، و اگر با كسي پيماني بست به پيمانش وفادار است.
ششم) مؤمنين مراقب نمازشان هستند و اول وقت نمازشان را ميخوانند، سستي و كاهلي در نمازشان نميكنند.8 و در پايان ميفرمايد: (أُولئِكَ هُمُ الْوَارِثُونَ)9 اين افراد وارثان بهشت هستند. البته صفات ديگر مؤمنان در سورههاي ديگر هم ذكر شده كه نظر شما را به برخي از آنها جلب ميكنيم.
هفتم) در سورهانفال ميفرمايد: «مؤمنون كساني هستند كه وقتي ياد خدا را ميشنوند دلهاي آنها برافروخته ميشود.»10 در حقيقت تحت تاثير قرار ميگيرند، و نسبت به ياد خدا بيتفاوت نميباشند.
هشتم) در سوره مائده ميخوانيم: «اينها كساني هستند كه بر خدا توكل ميكنند.»11
نهم) باز در سوره انفال آمده است: «آنها كساني هستند كه به ديگران پناه ميدهند و رهبران الهي و مردان الهي را ياري ميكنند.»12
دهم) و در سوره آلعمران ميفرمايد: «آنها سرپرستي كافران را نميپذيرند»13 يعني ولايت و رهبري دشمنان خدا و كافران را نميپذيرند.
يازدهم) در سوره نساء ميفرمايد: «مومنان كساني هستند كه به قرآن، و كتابهاي آسماني قبل از آن ايمان ميآورند.»14
دوازدهم) و در سوره بقره ميخوانيم: «مومنان كساني هستند كه فساد مالي و اقتصادي ندارند (رباخوار) نيستند.»15
اين بود برخي از صفاتي كه در قرآن براي مؤمنان راستين آمده است.
و در تمجيد آنها در سوره توبه ميفرمايد: «اين مؤمنان اهل بهشتاند، و خدا جان و مال آنها را ميخرد و با آنها معامله ميكند.»16
و در سوره منافقون ميفرمايد: «عزت از آن خدا، و پيامبر و مؤمنان است.»17
1. (الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاَتِهِمْ خَاشِعُونَ)، مومنون/ 2.
2. (وَالَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ)، مومنون/ 3.
3. (وَالَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَاةِ فَاعِلُونَ)، مومنون/ 4.
4. (وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ)، مومنون/ 5.
5. (إِلَّا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ)، مومنون/ 6.
6. (فَمَنِ ابْتَغَى وَرَاءَ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ الْعَادُونَ)، مومنون/ 7.
7. (وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ)، مومنون/ 8.
8. (وَالَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَوَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ)، مومنون/ 9.
9. مومنون/ 10.
10. (إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ)، انفال/ 2.
11. (وَعَلَى اللّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ)، مائده/ 11.
12. (أُولئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقّاً)، انفال/ 74.
13. (لاَ يَتَّخِدِ الْمُؤْمِنُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ)، آل عمران/ 28.
14. نساء/ 162.
15. بقره/ 278.
16. توبه/ 111.
17. منافقون/ 8.