پاسخ
بسياري از مفسران به تناسب آيات 164 سوره نساء و 78 سوره غافر درباره تعداد پيامبران بحثي را مطرح کردهاند و روايات مختلفي در اين مورد نقل شده است. روايت مشهور در اين زمينه تعداد پيامبران را 124 معرفي ميکند1 و در روايت ديگري تعداد پيامبران را 124 هزار معرفي ميکند و در ادامه رسولان آنها را 313 نفر نام ميبرد2 و در حديث ديگري بعد از اينکه آنها را 124هزارنفر ميشمارد 5 نفر آنها را اولوالعزم معرفي ميکند3.
صاحب تفسير نمونه مينويسند: از مطالب فوق بر ميآيد که اين روايت خبر واحد نيست چنان که تفسير «روحالبيان» نقل کرده است، بلکه اخبار متعدد و مستفيض اين مطلب را تأييد ميکند که پيامبران الهي 124هزار نفر بودند4.
عدد پيامبران در قرآن
پيامبراني که نام آنها به طور صريح در قرآن آمده 26 نفر است که عبارتند از: آدم، نوح، اِدريس، صالح، هود، ابراهيم، اِسماعيل، اِسحاق، يوسف، لوط، يعقوب، موسي، هارون، شعيب، زکريا، يحيي، عيسي، داود، سُليمان، اِلياس، اَليسَع، ذُوالکِفل، اَيوب، يونس، عُزَير و محمد:.
ولي پيامبران ديگري نيز هستند که در قرآن اشاراتي به آنها شده ولي نام آنها به طور صريح نيامده، مانند: «اِشمُوئيل» که در آيه 248 سوره بقره با تعبير (وَقَالَ لَهُمْ نَبِيهُمْ) به او اشاره شده است و «يوشع» که در آيه 60 سوره کهف با تعبير (وَإِذْ قَالَ مُوسَي لِفَتَاهُ) به او اشاره شده است. (بنابر آن که يوشع پيامبر باشد) و «ارميا» که آيه 259 سوره بقره با تعبير (أَوْ کَالَّذِي مَرَّ عَلَي قَرْيةٍ) و «خضر» که در آيه 65 سوره کهف با تعبير (فَوَجَدَا عَبْداً مِنْ عِبَادِنَا) و همچنين «اَسباط بنياِسرائيل» که بزرگان قبايل بودند و در آيه 163 سوره نساء تصريح شده که بر آنها وحي الهي نازل ميشده است و اگر در ميان برادران يوسف نيز پيامبراني وجود داشته، در سوره يوسف به آنها اشاره شده است5.
1. مجمعالبيان، ذيل آيه 78 سوره غافر. البته در روايتى تعداد انبيا را 8 هزار نفر معرفى مىكند. كه با روايت 124 هزار منافاتى ندارد چون ممكن است روايت 8 هزار اشاره به انبياى بزرگ باشد (چنانچه علامه مجلسى بيان كرده است) نمونه، ج 20، ص 184.
2. بحارالانوار، ج 11، ص 31.
3. همان، ص 41.
4. نمونه، ج 20، ص 184.
5. همان، ص 185.