توضيح پرسش
با توجه به آيه «(وَمَا جَعَلْنَا لِبَشَرٍ مِن قَبْلِکَ الْخُلْدَ...)؛1 و پيش از تو (نيز) براى هيچ بشرى ماندگارى (جاويدان) قرار نداديم؛ و آيا اگر (تو) بميرى، پس آنان ماندگارند؟!». چرا حضرت خضر زنده است؟
پاسخ
خداوند در آيه مذکور مسأله جاودانگي بشر را نهي ميکند و ميفرمايد: به هيچ بشري عمر جاودانه نداديم. در ادامه حتي به وفات پيامبر اکرم9 اشاره ميکند و ميفرمايد: اگر قرار است کسي جاوداني شود، آن شخص پيامبر اسلام9 يعني اشرف مخلوقات است.2 وقتي پيامبر اسلام زنده نميماند، کس ديگري هم نبايد زنده بماند.
در آيه بعدي «(کُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ)؛3 هر شخصى چشندهى مرگ است» اين مطلب را به صورت قاعده کليتري بيان ميکند.
براي پاسخ به اين پرسش بايد به دو نکته توجه کنيم:
نکته اول: در اين دو آيه سنت و قضاي حتمي الهي بيان شده است؛ اينکه همه موجودات غير از پروردگار خواهند مرد و هيچکس زندگي جاودان در دنيا نخواهد داشت، حتي وقتي در آستانه قيامت در صور دميده ميشود و همه موجودات از دنيا ميروند، عزرائيل که جان همه را ميگرفت، جان خود را هم ميگيرد. حضرت خضر74 هم که بر اساس روايات مثل حضرت عيسي75 زنده است، به طور هميشگي زنده نخواهد ماند و عمر طولاني او به خاطر برخي مصالح است و قبل از قيامت همه از جمله آن حضرت خواهند مرد.
در آيه 34 بحث زندگي موقت و مرگ بشر مطرح شده و در آيه 35 «(کُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ)؛ همه افراد مرگ را خواهند چشيد يک قاعده کلي و عام بيان شده است؛ اين که کل موجودات زنده خواهند مرد.»
1. انبياء / 34.
2. همان/35 و آيه 30 سوره زمر نيز خطاب به پيامبر اعظم9 ميفرمايد: «انک ميت وانهم ميتون»
3. همان / 35.
4. کمال الدين، ج 2، ص 390، ح 4؛ الخرائج، ج 3، ص 1174؛ بحارالانوار، ج 13، ص 299، ح 17.
5. بحارالانوار، ج 14، ص 348، ح 10؛ تفسير فرات، ص 138، ح 138.