پاسخ
در مورد نزول قرآن در شب قدر كه فرمود: (إِنَّا انزَلْنَاهُ فِي لَيلَةِ الْقَدْرِ)1 دو نظر وجود دارد.
ديدگاه اول) نظر علامه طباطبايي; و امثال ايشان ميباشد كه قرآن دو نزول دارد، يك نزول دفعي و يك نزول تدريجي، به عبارت ديگر يك انزال داريم يك تنزيل. يعني يك بار قرآن در شب قدر به صورت جامع و يكباره، بر قلب پيامبر اكرم9 وارد شد، و بعد به مناسبتهاي گوناگون، و در وقايع مختلف آياتي متناسب با آن حادثه نازل ميشد.2
ديدگاه دوم) اين است كه (إِنَّا انزَلْنَاهُ فِي لَيلَةِ الْقَدْرِ) بدين معنا نيست كه قرآن در شب قدر يكباره نازل شده باشد بلكه شب قدر آغاز نزول قرآن است. برخي از مفسران و صاحب نظران معاصر بر اين ديدگاه پا فشاري ميكنند كه نزول قرآن كريم در شب قدر شروع شد و آيات ديگر به مناسبت در طول 23 سال بر پيامبر اكرم9 نازل شد. بنابراين شب قدر، شب آغاز نزول قرآن بوده است.3
نتيجهگيري
اگر ديدگاه دوم را بپذيريم كه پاسخ روشن ميشود و اگر ديدگاه اول را كسي پذيرفت بايد توجيه شود كه مقصود اين بوده كه قبل از نزول قرآن در مناسبتهاي مختلف، به پيامبر اكرم9 يك اطلاع كلي داده شده و بعد براساس موارد خاص اين آيات به ايشان يادآوري شد.
1. قدر/ 1.
2. نك: الميزان، علامه طباطبايى، ج 20، ص 469.
3. نك: التمهيد، علامة محمدهادى معرفت، ج 1، ص 109 به بعد.