پاسخ
خداوند متعال در پايان سوره لقمان ميفرمايد:
(إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَينَزِّلُ الْغَيثَ وَيعْلَمُ مَا فِي الأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَّاذَا تَكْسِبُ غَداً وَمَاتَدْرِي نَفْسٌ بِأَي أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّاللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ)؛1 «در حقيقت، خدا، علم به ساعت (= قيامت) فقط نزد اوست و باران را فرو مىفرستد، و آنچه را كه در رحمها (ى مادران) است مىداند و هيچ كس نمىداند فردا چه به دست مىآورد و هيچكس نمىداند در چه سرزمينى مىميرد؟ [چرا ]كه خدا داناى آگاه است». مفسران گفتهاند علم به موارد پنجگانهاي كه در اين آيه مطرح شده منحصر به خداوند تبارك و تعالي است.
حال پرسش اين است كه علم به رستاخيز، آينده افراد، مرگ انسانها و ساعت دقيقش مخصوص خداوند است ولي امروزه جنس جنين دختر و پسر بودن را ميتوان با خبر شد و يا در مورد بارش باران در علم هواشناسي پيشبينيهاي نسبتاً خوبي شود. بنابراين بين يافتههاي علوم تجربي و اين آيه شريفه در حقيقت توهم تعارض است كه براي رفع توهم نظر شما را به مطالب زير جلب ميكنيم.
براي آيه شريفه مورد بحث مفسران دو تفسير ذكر كردهاند.
تفسير اول
مقصود اين باشد كه اين علوم مخصوص خداست، اما جزييات آن مراد است؛ به عبارت ديگر جزييات بارش باران مانند مكان و زمان دقيق آن، و همچنين در مورد فرزندي كه در رحم است خصوصيات جسمي و خصوصيات روحياش و استعدادهاي نهفته در وجود كودك و مانند آن را كسي نميتواند به طور دقيق پيشگويي كند.
آري، ممكن است ما با سونوگرافي به صورت كلي اطلاع پيدا كنيم دختر است يا پسر و حتي برخي از متخصصان بتوانند تشخيص دهند كه حدوداً چند روز ديگر به دنيا ميآيد، ولي جزييات دقيق در مورد خصوصيات جسمي و روحي و امثال آن از دسترس بشر خارج است ولي خداوند تمام اين جزييات را ميداند.
تفسير دوم
اين كه عبارت (وَيعْلَمُ مَا فِي الأَرْحَامِ) و جمله قبل از آن (وَينَزِّلُ الْغَيثَ) دو جمله معترضه است. بنابراين تفسير، علم به نزولباران و خصوصيات آن مخصوص پروردگار نيست و انحصار آن از آيه استفاده نميشود. و معناي جمله (وَيعْلَمُ مَا فِي الأَرْحَامِ) هم اين است كه خدا آنچه را كه در رحم مادران است ميداند ولي از آنجا كه اين دو جمله معترضه است سياق انحصار علم امور مذكور به خدا، شامل اين قسمت آيه نميشود.2 و ديگران هم ميتوانند از داخل رحمها و نزول باران اطلاع يابند.
اگر تفسير دوم را در آيه بپذيريم ديگر اين آيه درصدد بيان اين نكته نميباشد، كه فقط خداوند ميداند كه فرزند در رحم مذكر است يا مونث؛ بلكه آيه ميفرمايد «خداوند به اين مسأله علم دارد و اين علم ديگران را نفي نميكند. بلكه انسانها نيز ميتوانند با كاوش در زمينههاي مختلف در روابط با پديدهها و واكنشهاي شيمايي كرموزومها و سلولهاي جنين، تأثير غذاها و داروها، به جنس جنين پي ببرند و مقدماتي را براي اين كار فراهم كنند كه بچه پسر يا دختر شود و حتي ميتواند اين مسأله قبل از انعقاد نطفه يا بعد از انعقاد نطفه اتفاق بيفتد و آيات تعارضي با يافتههاي علومپزشكي نخواهد داشت.
دكتر «دَياب» در كتاب «طب در قرآن» بنابر فرضي كه تفسير اول را در آيه بپذيريم چند تفاوت بين علم خدا و علم بشر بر ميشمارد و ميگويد.
1. علم خداوند معمولاً نياز به واسطه ندارد اما بشر نياز به دستگاه و واسطه دارد.
2. علم خداوند در معرض سهو و خطا نميباشد ولي انسانها گاهي مرتكب سهو و خطا و اشتباه ميشوند.3
3. خداوند تمام خصوصيات جنين را ميداند ولي ما برخي از آن را ميدانيم.
جمعبندي و نتيجهگيري
براي آيه شريفه مورد بحث دو تفسير ارائه شده است.
1. مقصود از علم خداوند به جنين علم به جزييات جنين ميباشد (ويژگيهاي جسمي، روحي، استعدادها و...) و همچنين منظور از علم خداوند به نزول باران، علم به جزييات آن ميباشد (زمان و مكان دقيق باران و مقدار دقيق آن و...)
2. عبارت «وَيعْلَمُ مَا فِيالأَرْحَامِ» و «يُنَزِّلُ الْغَيْثَ» دو جمله معترضه ميباشند بنابراين تفسير علم به «آنچه در رحمها ميباشد» و علم به «نزول باران» مخصوص خداوند نيست بلكه ديگران نيز ميتوانند از آن مطلع شوند.
نتيجه: هر كدام از اين دو تفسير را كه بپذيريم در ميابيم كه آيه با يافتههاي علمي تعارض ندارد و در حقيقت توهم تعارض شده بود كه با اندكي دقت رفع توهم ميشود.
در كتاب «پژوهشي در اعجاز علمي قرآن» اين آيات و آيات رعد/ 8 و فاطر/ 11 مطرح شده است و نظرات پزشكان مختلف از جمله دكتر پاكنژاد، دكتر دَياب و ديگران آمده است ديدگاههاي تفسيري و صاحبنظران مثل تفسير شريف «الميزان»، «نمونه» و «اطيب البيان» و... مورد نقد و بررسي قرار گرفته است كه ذكر همه آنها در اين مجال ممكن نيست، علاقهمندان ميتوانند به كتاب مذكور رجوع فرمايند و مطلب را به طور مفصل پيگيري كنند.4
1. لقمان/ 34.
2. ر.ك: دکتر محمدعلي رضايي اصفهاني، پژوهشى در اعجاز علمى قرآن، ج 2، ص 522.
3. گاهى خبر دادهاند فرزند داخل رحم، دختر يا پسر است ولى وقتى به دنيا آمده برعكس بوده و يا گاهى خبر مىدهند كه باران مىبارد ولى نمىبارد يا برعكس.
4. ر.ك: دکتر محمدعلي رضايي اصفهاني، پژوهشى در اعجاز علمى قرآن، ج 2، ص 520 به بعد.
در سوره لقمان ميفرمايد: «فقط خداوند از داخل رحمها خبر دارد» در حالي كه امروزه با سونوگرافي و امثال آن ميتوان از داخل رحمها با خبر شد و همچنين «نقش پدر و مادر در تعيين جنسيت»، چگونه با اين آيه سازگار است؟
- توضیحات
- نوشته شده توسط soleymani
- دسته: ـ در سوره لقمان ميفرمايد: «فقط خداوند از داخل رحمها خبر دارد» در حالي كه امروزه با سونوگرافي و امثال آن ميتوان از داخل رحمها با خبر شد و همچنين «نقش پدر و مادر در تعيين جنسيت»، چگونه با اين آيه سازگار است؟
- بازدید: 640