پاسخ
  ما بايد به دو نكته توجه كنيم.
  اول اين‌که طول املي كه در روايات، دعاها و حتي در قرآن‌كريم نكوهش شده آيا اين بدين معناست كه انسان در زندگي خودش برنامه‌ريزي نكند؟ مسلماً بدين معنا نيست بلكه انسان بايد براي زندگي هر روز خودش برنامه داشته باشد و يك برنامه‌ كوتاه مدت و بلند مدت (ماهيانه ـ ساليانه) داشته باشد. يكي از بزرگان و اساتيد (از مراجع تقليد) مي‌گفتند:
  «اگر من 70 سال ديگر زنده باشم، مي‌دانم اين برنامه‌ريزي كه كردم چگونه پيش خواهد رفت.»
  اين نشان مي‌دهد كه ما بايد در زندگي «برنامه‌ريزي» داشته باشيم و از ما خواسته‌اند كه در كارهايمان نظم داشته باشيم، برنامه‌هاي كوتاه مدت و بلندمدت بريزيم كه حتي دقيقه‌اي از عمرمان هم تلف نشود. پس اگر آرزوانديشي و خيال‌ بافي را سرزنش كردند به اين معنا نيست كه انسان براي آينده خود برنامه‌ريزي نداشته باشد. همان طور كه براي كشور برنامه‌ريزي بلند مدت و كوتاه‌مدت لازم است در زندگي فردي و خانوادگي هم برنامه‌ريزي لازم است و هم‌چنين آن برنامه‌ريزي همراه با خيال‌بافي نباشد دور از واقعيت و امكانات نباشد، بلكه با توجه به امكانات و استعدادها برنامه‌ريزي كنيم.
  دوم اين‌که آيا اگر آرزوانديشي و خيال‌بافي و طول امل در آيات و روايات سرزنش شده، بدين معناست كه انسان به دنيا بي‌توجه باشد و از امكانات دنيوي استفاده نكند؟ قطعاً بدين معنا نيست بلكه از منابع اسلامي استفاده مي‌شود كه انسان بايد براي معاش خودش تلاش و برنامه‌ريزي داشته باشد كه اگر اين تلاش براي معاش نباشد آخرت خوبي هم در انتظار او نيست. چنان‌چه بيان كرديم تلاش براي به دست آوردن دنيا، خوب است، به شرطي كه دنيا اصل و هدف، قرار نگيرد.