توضیحات
دسته: قوم «يأجوج و مأجوج» كه بودند؟ آيا جن بودند يا انسان، و كي ظهور مي‌كنند؟
بازدید: 2990

پاسخ
  در قرآن كريم دو بار از «يأجوج و مأجوج» سخن به ميان آمده يكي در آيه‌ 94 سوره كهف و ديگري در آيه 96 سوره‌ انبيا.
  از كلام مفسران و مباحث تاريخي روشن مي‌شود كه «يأجوج و مأجوج» دو قبيله وحشي بودند كه در قسمت‌هاي شمال آسيا زندگي مي‌كردند و مزاحم مردم اطراف خودشان مي‌شدند.
  برخي مفسران نوشته‌اند: اين‌ها گروهي بودند كه حدود 500 سال قبل از ميلاد در عصر كورش زندگي مي‌كردند و به سرزمين‌هاي ايران نيز هجوم آوردند كه با اتحاد حكومت «ماد» و «فارس» شكست خوردند و حتي مردم «قفقاز» از «كورش» خواستند كه در مقابل اين‌ها سدّي بنا كند1.
  در قرآن آمده كه «ذو القرنين» در آنجا سدّي آهنين بنا كرد تا مردم آن منطقه از شرّ «يأجوج و مأجوج» در امان باشند2.
  در آيه‌ 94 سوره كهف مي‌فرمايد:
  (قَالُوا يا ذَا الْقَرْنَينِ إِنَّ يأْجُوجَ  وَمَأْجُوجَ مُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجاً عَلَي‏ أَن تَجْعَلَ بَينَنَا وَبَينَهُمْ سَدّاً)؛ «(آن گروه) گفتند: اى ذو القرنين! در واقع يَأجُوج و مَأجُوج در اين سرزمين فسادگرند، و آيا هزينه‏اى در اختيار تو قرار دهيم، تا اين‏كه بين ما و بين آنان سدّى قرار دهى؟».
  و در آيه 96 و 97 مي‌فرمايد:
  «(ذوالقرنين گفت:) قطعات بزرگ آهن برايم بياوريد (و آن‌ها را روي هم بچينيد) تا وقتي كه كاملاً ميان دو كوه را بپوشانيد، (او) گفت: (در اطراف آن آتش افروزيد، و) در آن بدميد. (آنها دميدند) تا قطعات آهن را سرخ و گداخته كرد، گفت: اكنون مس مذاب برايم بياوريد تا بر روي آن بريزم. (سرانجام چنان سد نيرومندي ساخت)‌كه آن‌ها ]= طايفه‌ يأجوج و مأجوج[ قادر نبودند از آن بالا روند؛ و نمي‌توانستند نقبي در آن ايجاد كنند.»
  جنس يأجوج و مأجوج و زمان خروج آن‌ها
  آن چيزي كه از ظاهر قرآن استفاده مي‌شود اين است كه اين‌ها، از جنس غيرانسان شمرده نشدند بنابراين دليلي نداريم كه اين‌ها را از جنيان بدانيم؛ بلكه آن‌چه از روايات و نظر مفسران به دست مي‌آيد آن‌ها قومي وحشي بودند كه ديگران را اذيت مي‌كردند و در آن موقع سركوب شده‌اند.
  در مورد قيام آن‌ها در سوره‌ انبياء آيه‌ 96 مي‌فرمايد: «تا آن زمان كه «يأجوج و مأجوج» گشوده شوند و آن‌ها از هر محل مرتفعي به سرعت عبور كنند.»
  «آيا منظور از گشوده شدن اين دو طايفه، شكسته‌شدن سد آن‌ها و نفوذشان از اين طريق به مناطق ديگر جهان است؟ يا منظور نفوذ آن‌ها به طور كلي در كره‌ زمين از هر سو و هر ناحيه مي‌باشد؟ آيه‌ فوق صريحاً در اين‌باره سخن نگفته، تنها از انتشار و پراكندگي آن‌ها در كره‌ زمين به عنوان يك نشانه‌ پايان جهان و مقدمه‌ رستاخيز و قيامت ياد كرده است.»3


1. در مورد اين كه آيا «ذي القرنين» همان كورش بوده يا نه، نظرهاي متفاوتي مطرح است. (ر.ك: نمونه، ج 12، ص 542)
2. برخي اين سد را بر ديوار چين منطبق دانسته‌اند و بعضي گفته‌اند: اين سد همان سد «مأرب» در سرزمين يمن مي‌باشد. البته معلوم است كه اين دو، مصالحش از آهن و مس نيست بلكه از مصالح ساختماني معمولي ساخته شده است. (همان)
3. نمونه، ج 13، ص 503.