توضیحات
دسته: قیامت چه مراحلی دارد؟ و چرا از آن با واژه‌های گوناگون مثل ساعة ، بعث، نشر و... نام برده شده است؟
بازدید: 1268

پاسخ
  قيامت نام‌هاي متعددي دارد و به نظر برخي مفسران نام‌هاي متعدد به مراحل قيامت اشاره دارند. نام‌هايي مثل قيامت، قيام الساعة و... حدود هفتاد مرتبه در قرآن کريم به کار رفته است. به برخي از اين نام‌ها اشاره مي‌کنيم.
  1. الساعة: با توجه به اين که ساعت جزئي از زمان است، پيام اين گونه آيات اين است که در قيامت زمان مثل موجود زنده‌اي مي‌شود که به پا مي‌خيزد و قيامت، روز به پا خاستن است.
  2. بعث: (وَأَنَّ اللَّهَ يبْعَثُ مَن فِي الْقُبُورِ)1 و (وَإِذَا الْقُبُورُ بُعْثِرَ)2 قيامت روزي است که قبرها برانگيخته و زير و رو مي‌شوند. اين برانگيختن و دوباره به پا خاستن افرادي که در قبور هستند، از جلوه‌هاي رستاخيز و مراحل آن است.
  3. حشر: اين واژه به معناي جمع کردن است. (وَإِنَّ رَبَّکَ هُوَ يحْشُرُهُمْ)3 ترکيب‌هاي مختلف حشر حدود 30 بار در قرآن‌کريم به کار رفته و منظور اين است که در روز قيامت افراد سوق داده و جمع مي‌شوند.
  4. إحياء موتي: به اين نام (رستاخيز مردگان) در قرآن‌کريم زياد اشاره شده است. برخي رستاخيز را معادل برخاستن مردگان مي‌دانند، به عبارت ديگر رستاخيز به معناي مُرده است و رستاخيز يعني برپاخاستن مردگان.
  5. نشر: در اصل به معناي گستردن است و منظور از آن در (کَذلِکَ النُّشُورُ)4 و (وَإِذَا الصُّحُفُ نُشِرَ)5 انتشار انسان‌ها در رستاخيز در نقاط مختلف يا انتشار نامه‌هاي اعمال آن‌ها است.
  6. معاد: «(کَمَا بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ)؛6 همان گونه که (آفرينش) شما را آغاز کرد، (به سوي او) باز مي‌گرديد.» به معناي بازگشت انسان به حيات مجدد است.
  7. رجوع: (کُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ ثُمَّ إِلَينَا تُرْجَعُونَ)7 به معناي بازگشت به سوي خداست. رجوع إلي الله حدود 10 بار در قرآن با بيان‌هاي مختلف مطرح شده است، مانند (إِنَّا لِلّهِ وإِنّا إِلَيهِ رَاجِعُونَ).8
  8. لقاء الله: (کَذَّبُوا به لقاءِ اللَّهِ)9 برخي لقاء الهي در رستاخيز را منکر مي‌شوند. مفسران در اين باره اختلاف نظر دارند و مقصود از لقاي الهي را ملاقات فرشتگان حساب و جزاء يا ملاقات حکم و فرمان خدا مي‌دانند. مسلماً ملاقات حسي خدا مقصود نمي‌باشد، چون خدا جسم نيست. پس مقصود ملاقات شهودي و باطني است.


1. حج/ 7.
2. انفطار/ 4.
3. حجر/ 25.
4. فاطر/ 9.
5. تکوير/ 10.
6. اعراف/ 29.
7. عنکبوت/ 57.
8. بقره/ 156.
9. يونس/ 45.