پاسخ
  برخي از مفسران برآنند که اشاره به نعمت‌هاي مادي در بهشت،
براي اين است که عبارات و واژه‌هاي بشري تحمل معنايي بيشتر از اين را ندارد. به عبارت ديگر، خداوند مي‌خواست حقايق و لذت‌هاي بلندي را بيان بکند ولي چون با الفاظ بشري بيان پذير نبود، از تعبيراتي استفاده کرد که براي بشر آشنا باشد، مانند: گوشت پرندگان1 ميوه‌ها2 و باغ‌ها3. در حالي‌که حقيقت بالاتر از اين است و برخي از نعمت‌ها اصلاً در عبارات مادي نمي‌گنجد، لذا فرمود: «(وَرِضْوَانٌ مِنَ اللّهِ أَکْبَرُ)؛4 رضايت الهي خيلي بزرگ‌تر است» اما به نظر مي‌رسد آيات مربوط به بهشت به حقايق برتري اشاره دارند که در تعبيرات بشري نمي‌گنجد.
  به برخي ديگر از نعمت‌هاي (معنوي و مادي) بهشت اشاره مي‌کنيم.
الف: نعمت‌هاي معنوي
  1. احترام ويژه5
  2. محيط صلح و صفا6
  3. امنيت7
  4. دوستان موافق و با وفا8
  5. برخوردهاي محبت‌آميز9
  6. نشاط فوق العادة دروني انسان‌ها10
  7. احساس خشنودي خدا11
  8. نظر خدا به انسان و نظر انسان به خدا12
  9. رفتار طبق ميل انسان13
  10. نعمتهايي که در تصور انسان نمي‌گنجد14
  11. جاودانگي نعمت‌هاي بهشتي15
ب. نعمت‌هاي مادي
  1. بوستان بهشتي16
  2. نهرهاي بهشتي17
  3. سايه‌هاي لذت‌بخش18
  4. منازل و قصرهاي بهشتي19
  5. فرش و تخت گسترده شده20
  6. ميوه‌هاي بهشتي21
  7. شراب پاک22
  8. شراب تسنيم23
  9. لباسهاي بهشتي24
  10. ظرف و جام25
  11. زيورهاي بهشتي26
  12. همسران بهشتي27
  13. خدمت‌کاران و ساقيان28
  14. پيش پذيرايي و...29
  در نتيجه مي‌توان گفت: با بررسي کل آيات درباره بهشت و نعمت‌هاي آن خداوند به ميوه‌ها و لذت‌هاي ديگر آن اشاره کرده است و هر کدام از آن‌ها در آيات مختلف بيان شده است.


1. (وَلَحْمِ طَيْرٍ مِمَّا يَشْتَهُونَ) طور/ 22.
2. (وَفَاكِهَةٍ مِمَّا يَتَخَيَّرُونَ) واقعه/ 20.
3. (جَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ) بقره/ 25، آل عمران/ 15، 136، 195، 198، نساء/ 13 و...
4. آل عمران/ 15، توبه/ 72.
5. يس/ 58؛ رعد/ 23.
6. حجر/ 47؛ يونس/ 25.
7. دخان/ 51؛ اعراف/ 42.
8. نساء/ 69 ـ 70.
9. واقعه/ 25 ـ 26.
10. زخرف/ 70؛ مطففين/ 24.
11. آل‌عمران/ 15؛ توبه/ 72.
12. قيامت/ 22 و 23.
13. شوري/ 22؛ زمر/ 34.
14. سجده/ 17.
15. رعد/ 35.
16. نساء/ 13 و ...
17. محمد/ 15 و...
18. واقعه/ 27 و 31؛ انسان/ 13.
19. توبه/ 72؛ فرقان/ 75.
20. انسان/ 13؛ غاشيه/ 16.
21. الرحمان/ 52 و 68.
22. دهر/ 5 ـ 6؛ محمد/ 15.
23. مطففين/ 27.
24. کهف/ 31.
25. زخرف/ 71.
26. کهف/ 31.
27. دخان/ 54.
28. طور/ 24.
29. آل‌عمران/ 198.