پرسش

 گفتگوي دختر و پسر قبل از ازدواج چه حكمي دارد؟

˜پاسخ

 بعد از نگاه، گفتگوي پسر با دختر از مهم‌ترين نمودهاي ارتباطي آن‌ها به شمار مي‌رود. حال بايد ديد اين مسأله از ديدگاه قرآن چه حكمي دارد؟ آيا دختر و پسر مي‌توانند با يكديگر به گفتگو بنشينند؟ با يكديگر بحث علمي داشته باشند يا خير؟

بررسي اين مهم پژوهش گسترده‌اي را مي‌طلبد، ولي به اجمال بايد گفت: قرآن‌كريم به اين مسأله اشاره دارد و صدور جواز اصل گفت و شنود همراه با شرايط آن را بيان كرده؛ مي‌فرمايد: (فَلاَ تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلاَ مَعْرُوفاً)؛ «پس به نرمى (و ناز) سخن مگوييد، تا كسى كه در دلش (نوعى) بيمارى است طمع ورزد؛ و سخنى پسنديده بگوييد.»[1] مفهوم اين كلام الهي اين است كه زن و مرد و دختر و پسر مي‌توانند با يكديگر صحبت كنند، ولي با دو شرط:

1. محتواي سخن

در اين زمينه مي‌فرمايد: (قُلْنَ قَوْلاَ مَعْرُوفاً) سخن شايسته بايد گفت، نه اين كه سخنان مهيج و تحريك كننده مانند عزيزم، جانم، فدات شوم، دوستت دارم و ... به يكديگر بگويند.

2. كيفيت سخن

سخن گفتن زن با مرد و دختر با پسر نبايد با ناز و عشوه باشد، بلكه بايد به فرمودۀ قرآن (لاَ تَخْضَعْنَ) یعنی با نرمي و خضوع( نازكي) در گفتار همراه نباشد؛ زيرا اين‌گونه سخن گفتن باعث تحريك انسان مي‌شود؛ از اين رو قرآن اين تدبير را براي سالم سازي جامعه اتخاذ كرد و فرمود: (فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ)؛ بيمار دلان با اين سخنان طمع پيدا مي‌كنند.

سخنان كذايي با شيوه‌اي تحريك‌آميز، در وهلة اول دل‌هاي بيمار و آنان كه جنون جنسي دارند را به هوس مي‌اندازد و باعث شعله‌ور شدن غريزة شهوتش در آن‌ها مي‌شود و در وهلة دوم، امنيت خود دختر و زن را به مخاطره مي‌اندازد و شكي نيست كه هم بهداشت رواني افراد بايد حفظ شود و هم امنيت جاني و رواني آنان.
در نتيجه دختر و پسر و زن و مرد دربارة مباحث علمي، پاسخ گويي
به پرسش‌ها و مانند اين‌ها، با همكار، همكلاس، ‌استاد و ... به شرط آن
كه قصد لذت بردن در كار نباشد و ايمن از آلوده شدن به گناه باشند،
سخن مي‌گويند. آيت الله سيد محمد كاظم طباطبايي يزدي ـ از فقهاي بزرگ ـ مي‌نويسد: شنيدن صداي زن در صورتي كه تلذذ و ريبه نباشد، جايز است[2].

پی‌نوشت‌ها:
[1]. احزاب/ 32.

[2]. عروة الوثقي، ج 2، ص 804.